کاغذ پاپیروس

پاپیروس گیاهی نی مانند است كه بین دو تا پنج متر رشد می كند.

ساقه‌های این گیاه، بسیار نرم بوده و بعضی اوقات به ضخامت مچ دست انسان است. در بالای این ساقه‌ها، شاخه‌های نرم و نازكی آویزان می‌باشند كه بیشتر شبیه یك دسته موی پشمالو هستند. برگ‌های این گیاه خیلی كوچک و ریشه آن خیلی محكم است. دوره اسلامی و واژه‌نامه‌های عرفی بَردی را نام عربی این گیاه دانسته‌اند، اما برخی برای بردی چندگونه (صنف) و از جمله آنها: پاپیروس ـ برشمرده‌اند. این گیاه را در خراسان «لُخ»، در شیراز «تک» و در اصفهان «پیزر» نامند.

تاریخچه استفاده از پاپیروس به عنوان کاغذ
این گیاه در ۲۰۰۰ سال قبل از مسیح به وسیله مصری ها كشف شد و برای مدتی حدود ۲۵۰۰ سال به عنوان تنها وسیله نگاشتن توسط بشر استفاده می‌شد. زمانی كه كاغذ پاپیروس یكی از كالاهای تجارتی مهم مصری‌ها به شمار می‌رفت. حتی تمام گزارش‌های سیاسی، مدت چندین قرن در روی این كاغذهای پاپیروس نوشته می‌شده است تا این كه پوست نوشتنی جایگزین كاغذ پاپیروس شد.
مسلمانان پس از فتح سرزمین‌های مصر و شام با پاپیروس آشنا شدند و از آن پس ظاهرا تا قبل از این که با کاغذ - که پس از فتح ماوراءالنهر با آن آشنا شدند - کتابت بر آن را به مواد دیگر ترجیح می دادند.

کاربردهای درمانی و دارویی پاپیروس
گرچه جالینوس تأکید داشت که این گیاه نه به صورت طبیعی که تنها خاکستر آن (به‌ ویژه حل شده در سرکه) در پزشکی کاربرد دارد، اما دیوسکوریدس برآن بود که چون خواهند سرزخم کهنه چرکین (ناسور) را باز کنند، بردی را در آب می‌افکنند و سپس پهن می‌کنند تا خشک شود. سپس نوک آن را در زخم فرو می‌کنند. بردی رطوبت زخم را به خود می‌گیرد و باد می‌کند و زخم را می‌گشاید. به نظر ماسرجویه جندی‌شاپور بوی بد دهان کسی که سیر یا پیاز خورده یا شراب نوشیده است با لیسیدن بردی از میان می‌رود. ابن‌جزار نیز نوشیدن افشره برگ سبز کوبیده شده بردی را برای درمان بیماری های طحال بسیار سودمند می‌دانست اما کاربرد خاکستر بردی و نیز سوخته کاغذ فراهم آمده از پاپیروس، به ویژه به عنوان بندآورنده خوی‌ریزی و خشک‌کننده زخم‌ها بسیار رایج‌تر بود.

نمونه‌هایی از کاربرد خاکستر بردی و به ویژه کاغذ سوخته در درمان بیماری‌های مختلف چنین است:
درمان زخمهای چرکین دهان
بندآوردن خون دماغ (رعاف) و درمان زخمها و گوشت اضافی داخل بینی
درمان زخم معده و روده
درمان بواسیر و زخمهای درونی و بیرونی آلت‌تناسلی
کاربرد به تنهایی یا با سرکه در درمان بیماری های پوست و مو
کاربرد به عنوان بندآوردنده خون‌ریزی و جوش‌دهنده زخمها